สำรวจอินเทอร์เน็ตในเอเชีย

วันนี้ผมขอพูดถึงเรื่องแนวโน้มการใช้อินเทอร์เน็ตของประเทศในเอเชียหน่อยนะครับ

สืบเนื่องมาจากการเลื่อนสถานที่ประชุมเชิงวิชาการของสมาคมด้านการวิจัยการตลาดระดับโลก หรือ ESOMAR จากประเทศไทยไปยังมาเลเซีย เนื่องจากเหตุการณ์ไม่สงบภายในประเทศ

ผมในฐานะหนึ่งในสมาชิกของสมาคมรู้สึกเสียดายโอกาสที่ดีของประเทศไทยที่จะได้ต้อนรับนักธุรกิจที่อยู่ในวงการวิจัยการตลาด

หัวข้อการประชุมครั้งนี้ จะเกี่ยวกับเอเชียโดยเฉพาะ (Eyes of Asia) ซึ่งได้โปรยเนื้อหาไว้อย่างน่าสนใจ แนวโน้มการใช้อินเทอร์เน็ตเพื่องานวิจัยในภูมิภาค หนึ่งในนั้น คือ บทความของ Pete Blackshaw ที่ผมเห็นว่าน่าสนใจ และอยากจะนำมาเล่าให้ฟังครับ

ขอเริ่มต้นด้วยจำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตก่อน

แน่นอนว่า ประเทศจีนครองอันดับหนึ่งของจำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ต ด้วยตัวเลข 338 ล้านคน และเป็นอันดับหนึ่งของโลกเช่นกัน รองมา คือ ญี่ปุ่น อินเดีย และเกาหลีใต้

จำนวนประชากรอินเทอร์เน็ตของเอเชียจะเท่ากับครึ่งหนึ่งของประชากรอินเทอร์เน็ตทั่วโลก ภายใน ปี พ.ศ. 2555 ความสำคัญของการตลาดออนไลน์จะมุ่งเข้าสู่เอเชียมากขึ้น

เรามาดูแนวโน้มการใช้อินเทอร์เน็ตในแต่ละประเทศกันดู

เริ่มต้นที่ประเทศจีน ในปี พ.ศ. 2552 จำนวน Blogger ของจีนมีสูงถึง 221 ล้านคน มากกว่าจำนวน Blogger ของสหรัฐ ถึง 2 เท่า ขณะที่ประชากรจีนใช้อินเทอร์เน็ตกันแค่เพียงร้อยละ 25 เท่านั้น แสดงให้เห็นว่าปริมาณการใช้อินเทอร์เน็ตในประเทศจีน ยังมีการเติบโตได้อีกมาก

และเป็นที่น่าสังเกตว่าเว็บไซต์ที่ชาวจีนเข้ามากที่สุด 4 อันดับแรกกลับเป็นเว็บไซต์ท้องถิ่น อาทิเช่น Baidu.com, qq.com, sina.com.cn แตกต่างจากประเทศไทยที่เว็บไซต์ต่างชาติอยู่ในอันดับต้นๆ

ข้อมูลจาก Alexa.com มูลค่าของสื่อโฆษณาออนไลน์ในประเทศจีน ก็สูงเป็นอันดับหนึ่งในภูมิภาคนี้ สูงถึง 2.3 พันล้านดอลลาร์ ในปี พ.ศ. 2552

ประเทศญี่ปุ่นก็ไม่น้อยหน้าและยังคงเป็นเจ้าแห่งการใช้อินเทอร์เน็ตด้วยโทรศัพท์มือถือ รวมไปถึงสังคมออนไลน์ผ่านโทรศัพท์มือถือก็ได้รับความนิยมอย่างสูง โดยพฤติกรรมของผู้ใช้อินเทอร์เน็ตชาวญี่ปุ่นมักจะใช้นามแฝงในการพบปะพูดคุยกับเพื่อนๆ ในสังคมออนไลน์ เว็บไซต์นัดเดทหรือสังคมออนไลน์อย่าง Mixi GREE, Mobagetown ก็จะเน้นการใช้งานผ่านโทรศัพท์มือถือเป็นหลัก

ที่สำคัญ สังคมออนไลน์เหล่านี้ยังสามารถสร้างกำไรจากโฆษณาผ่านหน้าจอโทรศัพท์มือถือ และรายได้อื่นๆ อีกด้วย

ประเทศเกาหลีใต้มีการใช้อินเทอร์เน็ตความเร็วสูง (Broadband) ถึงร้อยละ 100 พูดง่ายๆ คือทุกคนใช้อินเทอร์เน็ตความเร็วสูงในการเข้าสู่โลกออนไลน์และสูงที่สุดในโลกด้วย เป็นผลมาจากการลงทุนในระบบเครือข่ายของรัฐบาลเกาหลีใต้

การใช้งานอินเทอร์เน็ตส่วนใหญ่ของเกาหลี จึงมุ่งไปยังแอพพลิเคชั่นที่ใช้อินเทอร์เน็ตความเร็วสูง อาทิเช่น Internet TV และวีดิโอออนไลน์ และเป็นที่น่าแปลกที่การใช้อินเทอร์เน็ตผ่านโทรศัพท์มือถือกลับมาอัตราที่ไม่สูงนัก ชาวเกาหลีใต้ ร้อยละ 92 จะชอบอ่าน Blog เว็บไซต์ท้องถิ่นอย่าง Naver และ Daum คือ เว็บไซต์ยอดนิยมที่มีทั้ง Blog และก็ Search ด้วย

อีกประเทศที่มีประชากรเป็นอันดับ 2 ของโลก คือ อินเดีย อินเดียยังอยู่ในจุดเริ่มต้นของการใช้อินเทอร์เน็ตด้วยอัตราการใช้อินเทอร์เน็ตเพียงร้อยละ 25 เท่ากับประเทศจีน แต่ชาวอินเดียจะเข้าเว็บไซต์ต่างประเทศเป็นส่วนใหญ่ อาทิเช่น Google, Yahoo และ Facebook อาจจะเป็นเพราะชาวอินเดียส่วนใหญ่ สามารถใช้ภาษาอังกฤษได้ดีในการสื่อสาร

สำหรับประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กระแสของ Social Media ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็น Facebook หรือ Twitter ฮ่องกงและสิงคโปร์เป็น 2 ประเทศที่ใช้โทรศัพท์มือถือในการเข้าถึง Social Media มากที่สุด

ส่วนกรุงจาการ์ตา อินโดนีเซีย ก็ได้รับสมญานามว่าเป็น “เมืองหลวงของ Twitter ในเอเชีย” ไปแล้ว ด้วยสัดส่วนร้อยละ 2.41 ของข้อความทวีตทั่วโลก และเป็นอันดับที่ 6 ของโลกในขณะนี้ เป็นที่น่าสังเกตว่าประเทศไทยไม่ติดหนึ่งใน 10 ของเอเชียด้วยซ้ำ

นับจากนี้ไป ประเทศในภูมิภาคเอเชียจะกลายเป็นจุดสนใจของนักลงทุน นักการตลาด และ บรรดาเว็บไซต์ต่างๆ ทั่วโลก ด้วยจำนวนประชากรที่มากและพฤติกรรมในการรับรู้สื่อออนไลน์ใหม่ๆ ตลอดเวลา

ดังนั้น ความเข้าใจพฤติกรรมการใช้อินเทอร์เน็ตในแต่ละประเทศ จึงมีความจำเป็นอย่างมากต่อกลยุทธ์ในการเข้าถึงสังคมออนไลน์ของประเทศนั้นๆ

นาวิก นำเสียง

navik@sundae.co.th